Get Adobe Flash player
:: Aktualności :: O stronie :: Rys historyczny :: Kontakt :: Współczesna
   łączność
   wojskowa
:: Ocalić od
   zapomnienia
:: Wirtualne
   muzeum
:: Wirtualna Sala
   Tradycji CSŁiI
:: Nasze publikacje :: Dokumenty

Błyskawica, właściwie Stacja Nadawcza Armii Krajowej "Błyskawica" to polska radiostacja, nadająca podczas powstania warszawskiego, od 8 sierpnia 1944 do końca walk. Nadajnik zbudowany został w Częstochowie przez krótkofalowca Antoniego Zębika (ps. "Biegły") w 1943. Jej sygnałem była melodia "Warszawianki".

Początkowo siedziba powstańczej radiostacji "Błyskawica" mieściła się w budynku PKO (Pocztowa Kasa Oszczędności) przy ul. Jasnej 9. 25 sierpnia została przeniesiona do kawiarni "Adria" (ul. Moniuszki 10). 4 września trafiła do byłej ambasady ZSRR (ul. Poznańska 15) i następnie do Biblioteki Publicznej (ul. Koszykowa 26).

Kierownikiem zespołu był Stanisław Zadrożny (ps. "Pawlicz"), zastępcą - Zofia Rutkowska (ps. "Ewa"), która objęła kierownictwo nad wykonaniem programu. Audycje w języku angielskim prowadzili Jan Nowak-Jeziorański (ps. "Jan Nowak") i pilot RAF-u John Ward. Pracę spikerów podjęli także: Zbigniew Świętochowski (ps. "Krzysztof"), Stefan Sojecki, Zbigniew Jasiński, Jeremi Przybora i Mieczysław Ubysz. Dzienniki i reportaże prowadził Jacek Wołowski.

Pierwsze słowa nadane na falach tej radiostacji, wypowiedziane przez Zbigniewa Świętochowskiego, brzmiały następująco:

Halo, tu mówi "Błyskawica"! Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie, na fali 32,8 oraz 52,1 m. Duch Warszawy jest wspaniały. Wspaniałe są kobiety Warszawy. Są wszędzie: na linii razem z żołnierzami lub jako sanitariuszki albo też łączniczki. Nawet dzieci ożywione są cudownym duchem męstwa. Pozdrawiamy wszystkich wolność miłujących ludzi świata! Żołnierzy Polski walczących we Włoszech i we Francji, polskich lotników i marynarzy.

Radio kontynuując założenia Akcji N nadawało także program dywersyjny skierowany do żołnierzy Wehrmachtu.

4 października gdy Powstanie dobiegło końca nadany został ostatni, tym razem 10-minutowy komunikat, tej radiostacji. Po jego nadaniu radiostacja została zniszczona przez ówczesnego kierownika zespołu - Jana Georgicę (ps. "Grzegorzewicz").

Replika "Błyskawicy" znajduje się w Muzeum Powstania Warszawskiego. W "Jednodniówce" - gazetce wydanej w dniu 1 sierpnia 2004 przez to Muzeum, napisano:

Replika "Błyskawicy" w zasadzie nie różni się od oryginału. Twórcy zadbali o każdy detal, nawet o oryginalne stare gałki. Jedyną różnicą jest to, że współczesna "Błyskawica" nadaje w innym paśmie - 7,043 MHz - ponieważ pasmo z czasów Powstania jest już zajęte przez NATO.


Podczas powstania nadawała także inna radiostacja foniczna - "Burza" skonstruowana przez Włodzimierza Markowskiego. Nadawała ona od 3 sierpnia z gmachu Poczty Głównej (plac Napoleona, dziś Powstańców Warszawy).

Replika Projektant Replika
Design i administracja: Karol Grajczyk