Get Adobe Flash player
:: Aktualności :: O stronie :: Rys historyczny :: Kontakt :: Współczesna
   łączność
   wojskowa
:: Ocalić od
   zapomnienia
:: Zbiory
   historyczne Wojsk
   Łączności
   i Informatyki
:: Nasze publikacje :: Nasze filmy :: Dokumenty :: Wirtualne
   muzeum
:: Wirtualna Sala
   Tradycji CSŁiI
:: Zegrze wczoraj
   i dziś

Tarcze sygnalizacyjne stanowiły tzw. pomocniczy środek łączności w Wojsku Polskim, obok aparatów sygnalizacyjnych i wszelkich innych środków sygnalizacji ręcznej. Tarcze funkcjonowały w WP prawdopodobnie od połowy lat dwudziestych. Wiadomo, iż w 1933 roku wprowadzono nowy ich typ, który różnił się od poprzednich prawdopodobnie materiałem wykonania. Tarcz sygnalizacyjnych używano wszędzie tam, gdzie istniały problemy łączności przewodowej, spowodowane przemarszem wojska, na postoju, czy pod silnym ostrzałem artylerii lub trudno dostępnym. Używać ich mogły wszelkie rodzaje broni, ze względu na ich poręczność, prócz kawalerii. Jednym z ograniczeń była odległość odbiorcy i pora nocna. Tarcze stosowano w piechocie na poziomie pułku. Dysponował nimi oficer łączności sztabu, jako jednym ze środków. Nosił je pluton łączności. Tarcze były też częścią sprzętu patroli łączności z lotnikiem, a ich personel miał specjalne przeszkolenie pod tym względem.

Sygnaliści rozstawiali tzw. stację sygnalizacji ręcznej. Stacja posiadała swoją nazwę wyrażoną jedną lub dwoma literami, czyli swój znak rozpoznawczy, umówiony każdorazowo przez odnośne dowództwo, a to celem uniknięcia nieporozumień. Sygnaliści byli szeregowymi. W celu nadania sygnału używano 2 jeśli odbiorca był w odległości do 1 km, 4 - gdy do 2km. Tak wiec na stacji znajdowało się zwykle do 3 żołnierzy oraz często goniec, który doręczał dowódcom oddziałów otrzymane wiadomości. Sygnały nadaje się za pomocą wykonania określonych ruchów tarczami, kodem Morse'a.

Oto parę podstawowych sygnałów nadawanych tarczami:

  • Koniec słowa - podniesienie obu tarcz pionowo do góry i wytrzymania ich aż do otrzymania "znaku zrozumienia",
  • Zrozumienie - podniesienie obu tarcz pionowo do góry i wytrzymane aż do opuszczenia przez stację przeciwną.
  • Omyłka - kilkakrotne szybkie podniesienie jednej tarczy do góry.
  • Koniec korespondencji - podniesienie trzy razy obu tarcz pionowo do góry wytrzymując pewien czas.
  • Wywołanie stacji - twarzą do stacji i nadanie kilka razy z rzędu znak wołania na przemian z nazwą stacji, aż ta odpowie znakiem zrozumienia
  • Kropka - nadawana przez podniesienie tarczy prawej do poziomu, przy 4 tarczach, przez podniesienie jednoczesne czterech tarcz.
  • Kreska - nadawana przez podniesienie obu tarcz do poziomu.


Stacja łączności tarczowej. Żołnierz po lewej leży na plecaku i nadaje, żołnierz po prawej przyjmuje telegramy Nadawanie kropki wg. instrukcji z 1931 roku Nadawanie kreski tarczami wg. instrukcji z 1931 roku Nadawanie zrozumiano wg. instrukcji z 1931 roku
Design i administracja: Karol Grajczyk